همبندی فونداسیون با سیم مسی یکی از روش‌های مهم در اجرای سیستم ارتینگ ساختمان است که هدف آن، ایجاد یک مسیر ایمن برای تخلیه جریان‌های الکتریکی ناخواسته به زمین است. استفاده از سیم مسی در همبندی فونداسیون به دلیل رسانایی بالا و مقاومت در برابر خوردگی، یکی از بهترین و مؤثرترین روش‌ها در این زمینه محسوب می‌شود. در این مقاله به بررسی اصول، مراحل اجرا و نکات مهم در همبندی فونداسیون با سیم مسی می‌پردازیم.
هدف از همبندی فونداسیون ساختمان
همبندی چندین هدف مهم را دنبال می‌کند:
-
افزایش ایمنی: جلوگیری از برق‌گرفتگی افراد با کاهش ولتاژهای ناخواسته روی بدنه‌های فلزی.
-
جلوگیری از آسیب تجهیزات: حفاظت از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در برابر جریان‌های نشتی و ولتاژهای اضافه.
-
تخلیه جریان صاعقه: فراهم کردن مسیر مناسب برای تخلیه جریان‌های ناشی از صاعقه به زمین.
-
کاهش نویز الکتریکی: همبندی در سیستم‌های الکترونیکی می‌تواند به کاهش نویزهای الکتریکی و تداخلات رادیویی کمک کند.
انواع همبندی
-
همبندی اصلی (Main Bonding): این نوع همبندی به اتصال کلیه قسمت‌های فلزی ساختمان (مثل لوله‌های فلزی، اسکلت فلزی، سیستم لوله‌کشی آب و گاز) به شمش مسی زمین اصلی ساختمان (ارتینگ) اشاره دارد.
-
همبندی اضافی (Supplementary Bonding): این نوع همبندی به اتصال قسمت‌های فلزی کوچک‌تر و پراکنده، مثل بدنه‌های فلزی تجهیزات و دستگاه‌ها، به سیستم زمین اشاره دارد. هدف اصلی این نوع همبندی کاهش ولتاژهای اختلاف‌پتانسیل بین تجهیزات است.
اجزای همبندی
-
هادی همبندی (Bonding Conductor)
هادی همبندی (Bonding Conductor) یک سیم یا کابل رساناست که به منظور اتصال قسمت‌های فلزی غیر حامل جریان به سیستم زمین (ارتینگ) مورد استفاده قرار می‌گیرد. وظیفه اصلی هادی همبندی ایجاد یک مسیر ایمن و رسانا برای تخلیه جریان‌های الکتریکی ناخواسته مانند جریان‌های نشتی، جریان‌های ناشی از خطا یا صاعقه است. این هادی در واقع تضمین می‌کند که همه اجزای فلزی ساختمان یا تجهیزات الکتریکی به یک پتانسیل مشترک وصل شده‌اند و اختلاف پتانسیل ناخواسته‌ای وجود ندارد که ممکن است خطر برق‌گرفتگی را ایجاد کند.
-
شینه ارت (Earth Bar)
یک نقطه مرکزی و کلیدی در سیستم ارتینگ و همبندی است که برای اتصال تمامی هادی‌های همبندی و سیستم زمین ساختمان به کار می‌رود. شینه ارت معمولاً یک نوار یا صفحه فلزی (معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم) است که به عنوان نقطه مشترک برای اتصال هادی‌های زمین و همبندی عمل می‌کند.
-
الکترود زمین (Ground Electrode)
الکترود زمین (Ground Electrode) یکی از اجزای کلیدی در سیستم ارتینگ (زمین کردن) و همبندی است. الکترود زمین به عنوان نقطه‌ای در تماس مستقیم با زمین عمل می‌کند که تمامی جریان‌های خطا، نشتی و صاعقه به آن هدایت و سپس به طور ایمن در زمین تخلیه می‌شوند. این الکترود، تضمین‌کننده اتصال مناسب بین سیستم الکتریکی و زمین است.
مزایای استفاده از سیم مسی در همبندی فونداسیون
-
رسانایی بالا: مس یکی از بهترین رساناهای الکتریکی است که جریان‌های الکتریکی را به طور مؤثر به زمین منتقل می‌کند.
-
مقاومت در برابر خوردگی: سیم مسی مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارد که در طولانی‌مدت از تخریب آن جلوگیری می‌کند.
-
دوام و طول عمر بالا: استفاده از مس در سیستم همبندی، اطمینان از پایداری و دوام سیستم ارتینگ را افزایش می‌دهد.
مراحل اجرای همبندی فونداسیون با سیم مسی
1. آماده‌سازی و تهیه مواد اولیه
در ابتدا باید سیم مسی با سطح مقطع مناسب (معمولاً 35 یا 50 میلی‌متر مربع) تهیه شود. همچنین بست‌های فلزی و اتصالات مناسب برای اتصال سیم به اجزای فلزی ساختمان مورد نیاز است.
2. قرار دادن سیم مسی در فونداسیون
سیم مسی باید در هنگام ساخت فونداسیون و قبل از ریختن بتن، در اطراف فونداسیون قرار داده شود. این سیم باید به صورت یک حلقه کامل دور تا دور فونداسیون قرار گیرد تا همه اجزای فلزی ساختمان را به هم متصل کند.
-
سیم مسی باید در تماس مستقیم با میلگردهای فونداسیون باشد.
-
اتصالات بین سیم مسی و میلگردها باید با استفاده از جوش یا بست‌های مقاوم انجام شود.
3. اتصال سیم مسی به الکترود زمین
سیم مسی پس از همبندی فونداسیون به الکترود زمین (میله‌های مسی یا صفحات مسی دفن شده در خاک) متصل می‌شود. این اتصال باید محکم و پایدار باشد تا جریان‌های الکتریکی به طور موثر به زمین تخلیه شوند.
4. اتصال سیم مسی به شینه ارت
سیم مسی فونداسیون باید به شینه ارت ساختمان متصل شود. این شینه نقطه مرکزی برای اتصال تمامی هادی‌های همبندی و سیستم زمین است.
منابع:axis-india