آشنایی با نام سیم مسی
انواع سیم مسی: اولین استخراج مس از کشور قبرس یا همان امپراطوری روم بود و اولین نامی که به خود گرفت، Cyprium بود که پس از طی کردن و رواج پید کردن این فلز، تغییر نام به Cuprum یافت و به همین دلیل، در زبان انگلیسی به copper رواج یافت و در کشور ما، به مس مشهور گردید.
مس، بهترین سیم انتقال رسانای الکتریکی
به‌دلیل وجود الکترون های آزاد زیاد درون انواع سیم مسی نسبت به دیگر فلزها همچون آلومینیوم، نقره، آهن و…، رسانایی خوبی انجام می گیرد و این موضوع، دلیل اصلی استفاده زیاد از آن درون انواع کابل برق و کابل های انتقال دهنده دیتاهای اینترنتی است.
مشخصات کامل سیم مسی
برای بررسی دقیق مشخصات سیم مسی و انتخاب مناسب‌ترین نوع آن در هنگام خرید، باید به مواردی همچون وزن سیم مسی، سطح مقاطع آن و ولتاژ این سیم ها دقت کنید.
استفاده از سیم و کابل مسی در صنعت
از مس در صنایع گسترده‌ای استفاده میشود. به‌طور خلاصه و مفید می‌توان گفت از کابل مسی و انواع سیم مسی‌ها، در موتورهای الکتریکی، خطوط حمل و نقل، مخابرات، مدارهای الکتریکی و بسیاری از قطعات صنعتی الکتریکی به‌کار گرفته میشود.
عمده مصرف این فلز در تولید موتورهای الکتریکی صرف میشود. یکی از دلایل آن هم، موضوع ظرفیت بالای این فلز در برابر گرما (ظرفیت گرمایی) و انتقال الکتریکی است که می‌تواند به مقاومت سیم ها بیانجامد.
در صنعت ساخت و ساز نیز علاوه بر سیم کشی، در لوله کشی و ساخت سقف و همچنین در صنعت ماشین سازی برای ساخت بخاری‌های برقی نیز از مس استفاده میشود که می‌توان گفت در تمام حوزه‌ها به‌کار گرفته میشود.
سیم مسی لاکی
سیم لاکی به سیمی گفته می شود که بر روی آن لایه نازکی از عایق قرار گرفته است،
به دلیل عایق بودن سیم لاکی در انواع ترانس ها بکار می رود.
سیم لاکی (سیم مسی روکشدار) در سیم پیچی الکترو موتور و همچنین تعمیر و بازپیچی آن استفاده میشود.
از این رو به آن سیم لاکی گفته می شود.
سیم لاکی یا سیم ترانس با قطرهای مختلف در بازار موجود است.
شرایط نگهداری سیم مسی لاکی
» از نگهداری کارتن‌های حاوی سیم مسی لاکی در هوای گرم، در محل تابش مستقیم خورشید یا هوای خیلی سرد (کمتر از 5 درجه سانتیگراد) خودداری نمایید.
» نگهداری ویژه از قرقره‌های حاوی سیم لاکی در اثر تغییرات ناگهانی حرارت و دمای محیط لازم است؛ چرا که امکان کاهش کیفیت سیم در این شرایط بسیار بالا است.
» تا زمان استفاده از سیم مسی لاکی، قرقره آن را از کارتن خارج نکنید و همینطور باقی مانده سیم بر روی قرقره را نیز همیشه در کارتن آن قرار دهید.
» کارتن‌های سیم لاکی در مجاورت رطوبت زیاد و گرد و خاک، نباید نگهداری شوند. این عوامل ممکن است خواص عایقی و شدت رسانایی سیم لاکی را کاهش دهند.
» در هنگام خارج کردن قرقره از کارتن (به خصوص کارتن‌هایی که حاوی 2 یا 4 قرقره هستند)، مراقب باشید لبه قرقره به سایر قرقره‌های موجود در کارتن و سیم لاکی روی آنها برخورد نکند.
» بهترین محل نگهداری سیم مسی لاکی به‌مدت طولانی در فضای سر‌بسته با دمای بین 15 الی 35 درجه سانتیگراد است.
» سیم‌های لاکی با سطح مقطع‌شان تقسیم بندی و شناخته می‌شوند که نمونه‌های آن در بازار، ضخامت‌هایی در حدود 0.05 الی 6 میلیمتر می‌باشند که میزان جریان عبوری از آن، ارتباط مستقیمی با ضخامت سیم دارد.
شرایط استفاده از سیم لاکی
» قبل از استفاده از سیم لاکی به اطلاعات درج شده بر روی قرقره توجه نمایید و مشخصات سیم لاکی را با نیاز خود تطبیق دهید. این مشخصات شامل قطر سیم، نوع لاک عایق، درجه لاک، کلاس حرارتی و … است.
» هنگام جابجا کردن قرقره‌های حاوی سیم لاکی جهت استفاده در دستگاه سیم پیچی مراقب سطح سیم روی قرقره باشید.
» مسیر عبور سیم لاکی از قرقره تا دستگاه سیم پیچی و محل استفاده از اهمیت زیادی در حفظ صیقلی بودن سطح سیم لاکی برخوردار است. از عبور دادن سیم لاکی از روی اشیاء سخت یا برنده جدا خودداری کنید. بهترین موارد جهت عبور دادن سیم لاکی، پولی‌های سرامیکی نازل‌های سرامیکی و نمد هستند.
» نیروی کشش وارد شده به سیم لاکی در هنگام استفاده نباید بیش از حد باشد؛ معمولاً اگر سیم لاکی بیش از 5 درصد کشیده شود، دچار آسیب شده و از کیفیت عایق آن کاسته میشود.
» چنانچه از حلال‌های معمول جهت برداشتن لاک سر سیم استفاده می‌کنید، مراقب باشید که حلال به سایر قسمتهای سیم لاکی تماس پیدا نکند.
» بعد از اتمام سیم پیچی نیز از شارلاک مناسب جهت پوشش نهایی سیم پیچ استفاده کنید؛ دقت کنید قبل از پوشش دادن سیم پیچ با شارلاک سیم پیچ دچار صدمه نشود.
» چنانچه بعد از اتمام سیم پیچی، سیم لاکی روی قرقره را نیاز نداشتید، بعد از قطع کردن سر سیم، آن را روی قرقره به نحوی گره بزنید تا از ریزش سیم لاکی به پایین قرقره جلوگیری شود؛ سپس قرقره حاوی سیم لاکی را در کارتن آن قرار دهید.
سیم مسی مفتولی
» سیم مسی مفتولی که به نام‌های متعددی همچون سیم غیر قابل انعطاف، سیم نصب ثابت و یا سیم خشک نیز شناخته می شود؛ معمولاً برای استفاده در سیم کشی داخلی تابلوهای برق و توزیع کننده‌ها کاربرد دارد؛ همچنین به‌کارگیری سیم مفتولی (سیم غیر قابل انعطاف، سیم نصب ثابت یا سیم خشک) در داخل لوله‌ها و زیر گچ نیز به‌کار می‌روند.
تولید کنندگان امروزه، از مس تنها برای کارهایی که نیاز به خواص آن دارد استفاده می‌کنند، چرا که قیمت مس به‌شدت بالا رفته و آمار خریدارها پایین آمده است.
سیم مسی مفتولی از ویژگی‌های جالبی برخوردار است و علی‌رغم نرم بودن و منعطف بودن، بسیار محکم و مقاوم است.
بررسی تخصصی روند تولید مفتول مسی
» طبق استانداردهای بین‌المللی، در جهان، مس با دو درصد خلوص متفاوت تولید می‌شوند که بر اساس میزان اکسیژن موجود در آن، دسته بندی می‌شوند و دانشمندان در حال رساندن این مقدار به 100 درصد خلوص مس هستند که سیم مسی مفتولی به این گونه تولید میشود و جزو انواع سیم مسی به‌شمار می‌رود.
انواع سیم مفتول
» سیم های مفتولی بر اساس ولتاژ نامی به دو‌گروه تقسیم می‌گردند :
1. سیم‌های مفتولی دارای ولتاژ نامی ۵۰۰/۳۰۰ ولت
2. سیم‌های مفتولی دارای ولتاژ نامی ۷۵۰/۴۵۰ ولت
هادی (بخش رسانا) سیم‌های مفتولی مطابق با الزامات استاندارد ملی مربوطه می‌بایستی کلاس 1 (هادی تک مفتولی) و یا کلاس 2 (هادی نیمه افشان) باشد.
انواع کابل مفتول
» سیم‌های مسی مفتولی در انواع مختلف برای استفاده در بخش‌های مختل صنعت تولید میشود که عبارت‌اند از:
» کابل مفتول NYY
این نوع کابل در جهت انتقال سیگنال‌های الکتریکی بین دستگاه‌ها و اتصال وسایل الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد که این نوع کابل‌ها از خود میدان الکترومغناطیسی ساطع می‌کنند و این تابش بر روی کابل‌های اطراف آن تاثیر منفی خواهد داشت و باعث ایجاد تداخل میشود.
» کابل مفتول تک رشته ای
این نوع کابل‌ها را در توزیع برق با ولتاژ کم مورد استفاده قرار می‌دهند که باید گفت به‌صورت نصب ثابت در تأسیسات ساختمان، زیر زمین‌ها، داخل آب و یا دیگر فضاهایی امکان صدمه رسیدن به سیم وجود دارد، به‌کار گرفته خواهد شد.
سیم مسی افشان
» سیم افشان، از کنار هم قرار گرفتن چند سیم نازک و انعطاف پذیر ساخته میشود و دارای مقاومت بالا است و به‌همین دلیل بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به طور معمول، سیم افشان در سیم کشی ساختمان و آپارتمان‌های مسکونی و تجاری بیشتر به‌کار برده میشود؛ همچنین در ساخت وسایل موسیقی، وسایل صوتی، تصویری و … نیز استفاده میشود. هادی سیم افشان از مس است که قمت بالایی هم دارد.
ساختمان رسانای استفاده شده در سیم افشان
» هادی استفاده شده در سیم افشان که به‌صورت مس است، از نوع انعطاف پذیر و افشان خواهد بود که انعطاف این سیم‌ها از سایر انواع سیم مسی موجود در بازار بیشتر است و به‌همین خاطر در کارهایی که احتیاج به فرم دهی سیم است، از سیم افشان استفاده میشود.
همانطور که گفته شد انعطاف پذیری سیم افشان سبب گشته است که از آن در مواقعی استفاده شود که احتیاج به پیچش سیم باشد؛ زیرا سایر انواع سیم‌ها این کاربرد را ندارند.
نوع تشخیص سیم مسی افشان مناسب
» از نظر سطح مقاطع و ولتاژ، سیم‌های مسی افشان با ولتاژ 500 و 300 ولت در سطوح مقاطع 5/0، 75/0 و 1 میلیمتر مربع تولید می‌گردند؛ همینطور با ولتاژ 450 و 750 ولت برای سطوح مقاطع بیشتر از 1 میلیمتر مربع تولید می‌شوند.
متوسطه قطر خارجی سیم مسی افشان
» محدوده استاندارد اندازه‌ی قطر خارجی سیم افشان در بازه‌ی 2.8 الی 3.4 است؛ یعنی قطر خارجی سیم افشان نباید از 2.8 کمتر و یا نباید بیشتر از 3.4 باشد. به‌این بازه، محدوده استاندارد قطر خارجی سیم افشان بر اساس استانداردهای بین المللی گفته میشود.
سیم مسی نازک
» سیم مسی نمره ۱۶، نوعی سیم مسی نازک
سیم ارت نمره 16، از انواع تجهیزات چاه ارت است که در ساخت آن از فلز مس استفاده شده است؛ زیرا این فلز قدرت رسانایی الکتریکی بالایی دارد؛ همچنین برای استفاده از آن به‌عنوان سیم ارت لازم است بدون روکش باشد که در تماس بیشتری با خاک قرار گیرد، زیرا به‌عنوان هادی الکتریسیته عمل کرده و می‌تواند جریان الکتریکی را منتقل کند.
سیم نمره 16 محصولی است که در محل‌هایی که چاه ارت حفر میشود، مورد استفاده قرار می‌گیرد و باید به صفحه ارت جوش داده شود تا در نهایت بتواند ولتاژهای اضافه و بار اضافی را از وسایل الکترونیکی گرفته و به زمین منتقل کند. استفاده از سیم ارت یا هادی ارت ابتدایی‌ترین مرحله در اجرای چاه ارت است که برای به‌کار بردن آن باید با نوعی اتصال محکم به صفحه مسی وصل شود تا بتواند اضافه بارهای تولید شده را از باکس برق گرفته و به صفحه ارت و نهایتاً به زمین منتقل نماید. سیم‌مسی ارت نمره 16 تشکیل شده از 7 رشته سیم به‌هم تابیده شده است که وزن یک متر آن 144 گرم است.
» قطر سیم های مسی نازک
سیم‌های نازک در محدوده‌ی 16 الی 35 میلیمتر قرار می‌گیرند که بسته به کاربرد و اندازه مورد نیاز، به‌کار گرفته میشود.
سیم مسی ضخیم
سیم مسی ضخیم، نوع دیگری از سیم‌های مسی بوده و به سیم مسی گفته میشود که از سطح مقطع (قطر) زیادی برخوردار باشد؛ به‌صورت کلی از این گونه سیم‌ها در مواقعی که نیاز به عبور جریان زیاد از درون هادی باشد استفاده می‌گردد. معمولاً موارد کاربرد این گونه سیم‌ها در تجهیزات برقی جریان بالا است.
سیم مسی نمره ۲۴۰، ضخیم ترین سیم ممکن
سیم ارت نمره 240 از لوازم چاه ارت است که برای ساخت آن از فلز مس با خلوص 99.9 درصد استفاده شده است تا بتواند برق گرفتگی که در هنگام اتصالی امکان رخ دادن دارد را از خود به زمین عبور دهد؛ بنابراین رسانایی الکتریکی بالایی داشته و می‌تواند جریان برق را به خوبی منتقل کند.
کاربرد این سیم در چاه ارت، انتقال ولتاژهای اضافه از دستگاه‌های الکترونیکی به‌صفحه ارت و نهایتا به زمین است. وزن یک متر از سیم مسی نمره 240 برابر با 2.160 کیلوگرم است که تشکیل شده از 37 رشته مس به‌هم تابیده شده است.
در محل‌هایی که لازم است چاه ارت حفر شود، وجود سیم و صفحه ارت مسی ضروری است و باید این سیم از طریق اتصالی محکم به صفحه جوش بخورد و سپس به انتهای چاه فرستاده شود؛ همچنین طرف دیگر سیم ارت باید به تابلوبرق ساختمانی وصل شود که در این حالت جریانات اضافی تولید شده از طریق سیم ارت به زمین منتقل می‌شوند و خطر برق گرفتگی از بین می‌رود.
سیم مسی روکش دار
سیم مسی روکشدار یکی از انواع سیم‌های مسی پرکاربرد بوده که معمولاً به صورت تک رشته و افشان ساخته می‌شوند. جنس روکش این گونه سیم‌ها با توجه به نوع سیم، می‌تواند از مواد پلاستیکی، PVC و… انتخاب شود. سیم‌های مسی روکشدار معمولاً در تجهیزات برقی گوناگونی مانند تابلو برق، سیم کشی ساختمان، سیم کشی‌های صنعتی و… مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سیم مسی بدون روکش
سیم مسی بدون روکش، به‌عنوان یکی از سیم‌های پرکاربرد در صنعت برق محسوب شده که این گونه سیم‌ها به‌علت استفاده در موارد خاص، به‌صورت بدون روکش ساخته می‌شوند. یکی از موارد پرکاربرد این گونه سیم‌ها استفاده از آن به‌عنوان سیم ارت است.
نوشته شدده در تاریخ ۲۰ شهریور ۱۴۰۰